Na czym polega terapia?

 

Czym jest psychoterapia w ujęciu psychodynamicznym?

„Istotą współpracy pomiędzy pacjentem a terapeutą jest dynamika przeżyć psychicznych zachodzących u obydwu tych osób oraz w obrębie stworzonej przez nich relacji.”

Psychoterapia toczy się w oparciu o silną i obustronnie zaakceptowaną więź pomiędzy pacjentem a terapeutą. Sesje odbywają się „twarzą w twarz”, gdzie pacjent jest zachęcany do swobodnego dzielenie się swoimi myślami, również tymi skrywanymi w codziennym życiu. Zadaniem terapeuty jest dostosowanie swojej aktywności do potrzeb pacjenta i podążanie za dynamiką jego przeżyć psychicznych. Terapeuta nie jest doradcą, towarzyszy on jedynie pacjentowi w przepracowaniu trudnych wątków z jego życia. Pacjent korzystając z mechanizmu przeniesienia zaczyna przenosić na terapeutę swoje uczucia jakie w przeszłości żywił w stosunku do ważnej dla niego osoby, która była w centrum emocjonalnego konfliktu.

Potrzebujesz pomocy? Umów się na wizytę

Co może dać Ci psychoterapia psychodynamiczna?

Jednym z głównych celów terapii jest analiza schematów, jakie powtarzają się w życiu pacjenta, które doprowadzają do cierpienia. Wgląd w emocje daje szansę na zrozumienie dotychczasowych doświadczeń, co ma bezpośredni wpływ na poprawę życia pacjenta. Zrozumienie skąd w danym momencie pojawia się konkretne uczucie może pomóc poradzić sobie z trudnościami życia codziennego. Ważne również jest nabycie przez pacjenta w trakcie terapii umiejętności radzenia sobie w sytuacjach stresujących oraz poprawy funkcjonowania w relacjach z innymi. Psychoterapia w ujęciu psychodynamicznym pozwala pacjentowi dojrzale spojrzeć i zaakceptować to czego już nie można zmienić – przeszłość – przy jednoczesnym nabyciu umiejętności radzenia sobie z tym co można zmienić – kryzysy dnia codziennego. Badania kliniczne potwierdzają skuteczność tej formy psychoanalizy, dzięki której pacjent może osiągnąć trwałą zmianę samopoczucia.

Przyczyny zgłaszania się Pacjentów

  • złagodzenie problemów, który jest powodem skorzystania z pomocy psychoterapeuty
  • poczucie utraty panowania nad swoim życiem
  • przekonanie, że depresja/lęk/obsesje/natręctwa kontrolują każdy krok, stojąc na drodze do szczęścia
  • chęć rozwoju osobistego, poszerzenia świadomości
  • chęć nabycia zdolności do rozpoznawania własnych stanów emocjonalnych
  • zachwiana samoocena
  • brak satysfakcji z życia
  • nerwice
  • zaburzenia depresyjne
  • zaburzenia lękowe
  • zaburzenia osobowościowe

Czas trwania terapii

Nie ma ogólnie przyjętej zasady, co do tego ile ma trwać terapia. Na czas jej trwania wpływają określone cele, rodzaj zgłaszanego problemu, objawy, a także indywidualne cechy pacjenta.

Przeciwwskazania do terapii psychodynamicznej:

  1. obecność aktywnego epizodu psychotycznego
  2. czynne uzależnienie

Relacja z psychoterapeutą

Choć pacjent często zgłasza się na terapię z konkretnym problemem – objawem, kryzysem życiowym czy trudnością w relacjach – to w psychoterapii psychodynamicznej kluczowe znaczenie ma relacja, jaka tworzy się pomiędzy pacjentem a terapeutą. To właśnie ta relacja staje się przestrzenią, w której mogą ujawniać się dawne schematy emocjonalne, mechanizmy obronne czy nieświadome wzorce reagowania.

Dzięki temu, że terapeuta pozostaje uważny, akceptujący i nieoceniający, pacjent ma szansę doświadczyć nowego rodzaju więzi – bezpiecznej i stabilnej, często odmiennej od relacji, które przeżywał w przeszłości. Takie doświadczenie może mieć działanie leczące: pacjent uczy się zauważać i rozumieć swoje emocje oraz inaczej reagować na stres czy trudne sytuacje interpersonalne.

Jak wygląda typowa sesja psychoterapii?

Sesje terapeutyczne zazwyczaj odbywają się raz lub dwa razy w tygodniu, zawsze o stałej porze, co daje poczucie struktury i bezpieczeństwa. Spotkania odbywają się w formie rozmowy „twarzą w twarz”, w spokojnej, poufnej atmosferze. Pacjent zachęcany jest do swobodnego mówienia o wszystkim, co przychodzi mu do głowy – myślach, uczuciach, snach, wspomnieniach czy bieżących wydarzeniach.

Terapeuta słucha z uwagą, zadaje pytania, czasem dzieli się interpretacjami, które pomagają pacjentowi lepiej zrozumieć siebie i swoje mechanizmy funkcjonowania. Nie narzuca tematów ani gotowych rozwiązań – podąża za dynamiką pacjenta. Regularność spotkań oraz zaufanie do terapeuty stanowią fundament skutecznej terapii i umożliwiają stopniowe odkrywanie oraz przepracowywanie trudnych emocji i doświadczeń.

Jak wygląda początek terapii? Pierwsze spotkania z terapeutą

Początek terapii to moment pełen pytań i często pewnego niepokoju. Pierwsze spotkania mają na celu przede wszystkim nawiązanie kontaktu i wzajemne poznanie się terapeuty oraz pacjenta. Zwykle zaczyna się od konsultacji wstępnej, która nie jest jeszcze terapią w pełnym tego słowa znaczeniu. Podczas niej terapeuta zbiera informacje o problemach, historii życia, oczekiwaniach oraz potrzebach pacjenta. To czas na zadawanie pytań i wyjaśnianie, na czym polega terapia, jak będzie przebiegać oraz jakie są zasady współpracy.

Konsultacja pozwala również na ustalenie, czy dana forma terapii – na przykład psychoterapia psychodynamiczna – będzie odpowiednia w konkretnej sytuacji. Na tym etapie budowane jest pierwsze poczucie bezpieczeństwa i zaufania, które są niezbędne do dalszej pracy.

Po podjęciu decyzji o kontynuacji terapii rozpoczynają się regularne sesje, które są kontynuacją wcześniejszych spotkań. Konsultacje psychoterapeutyczne pełnią więc funkcję ważnego etapu przygotowawczego, podczas którego nawiązują kontakt i ustalają wspólny plan działania. Ważne jest, że cele terapii są elastyczne i mogą ewoluować wraz z postępem pracy – terapia dostosowuje się do zmieniających się potrzeb pacjenta, umożliwiając coraz głębsze zrozumienie własnych emocji.

Dla kogo jest terapia psychodynamiczna?

Terapia psychodynamiczna może być bardzo pomocna dla osób, które zmagają się z przewlekłym lękiem, depresją, trudnościami w utrzymywaniu bliskich relacji czy poczuciem pustki i niezrozumienia samego siebie. Jest także skuteczna w przypadku zaburzeń osobowości, nerwic oraz problemów wynikających z nierozwiązanych konfliktów emocjonalnych.

Warto podkreślić, że psychoterapia psychodynamiczna różni się od innych nurtów, takich jak terapia poznawczo-behawioralna, która skupia się na zmianie konkretnych zachowań i myśli, czy terapia systemowa, koncentrująca się na relacjach rodzinnych i społecznych. Podejście psychodynamiczne kładzie nacisk na eksplorację nieświadomych procesów, zrozumienie historii życia pacjenta oraz relacji terapeutycznej jako kluczowego czynnika zmiany.

Łukasz Pisiewicz